31 MAYIS DÜNYA TÜTÜNSÜZ GÜNÜ
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 40 yılı aşkın süreden beri tütün kontrolü konusunda üye ülkelere yönelik bilgilendirici ve yönlendirici çalışmalar yapmaktadır. İlk kez 1970 yılında sigaranın akciğer kanseri oluşumundaki etkisine dikkat çekmiş, 1980 yılında sigara içmenin sağlıklı olmakla bir arada olamayacağı gerçeğine işaret etmek üzere “SİGARA YA DA SAĞLIK, SİZ SAĞLIĞI SEÇİN” sloganını ifade etmiştir.
Her yıl ülkemizde 100 binden fazla kişi (bütün ölümlerin dörtte biri ) doğrudan tütün kullanımına bağlı bir hastalıktan yaşamını kaybetmektedir. Sigara kan dolaşımı ve damarları, kalp sağlığını, ağız sağlığını tehdit etmektedir. Erkeklerde tüm kanser türlerine bağlı ölümlerin %35’inin, kadınlarda ise %15’inin nedeni sigaradır. Akciğer kanserine bağlı ölümlerin %90’ının nedeni ise yine sigaradır.
Tütün tüketimi dünyada önlenebilir ölüm nedenlerinin başında gelmektedir. Dünyada 10-24 yaş arası gençlerin sayısı 1,8 milyardır. Bu genç nüfusun da %85’inden fazlası gelişmekte olan ülkelerde yaşamaktadır. İkna edilebilir, kolay etkilenebilir özellikleri nedeniyle de gençler tütün endüstrisinin hedef kitlesidir. Nikotin yüksek bağımlılık yapan bir madde olduğundan bir kez tütünü deneyen çocuk ve gençlerin çoğu yaşam boyu tütün bağımlısı haline gelirler. Çocuk ilk sigarasını ne kadar erken yaşta denerse, o kadar uzun süre düzenli tütün tüketicisi olacaktır ve sigarayı daha zor bırakan grupta yer alacaktır. Sigara içenlerin dörtte biri tütün kullanımına 10 yaşından önce başlamaktadır. Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere, tütün karşıtı çalışan bütün bilim insanları da bu tehlikenin farkındadır.
Tütün endüstrisi tarafından sigara kullanımında “zarar azaltma” yöntemi olarak gündeme getirilen elektronik sigara (e-cigarettes) çeşitli ülkelerde piyasaya sürülmüş ve kullanımı başlamıştır. Elektronik sigara satışının serbest olduğu bazı ülkelerde yapılan çalışmalarda bu ürünün kullanımının özellikle gençler arasında hızla artmakta olduğu belirlenmiştir. Bundan daha önemli olarak elektronik sigara kullanmaya başlayan gençler arasında kısa bir süre içinde sigaraya yönelme de çok fazla olmaktadır. Tütün endüstrisi tarafından geliştirilen ve piyasaya sürülen bu ürünün sigara bırakmada yardımcı olduğu konusunda çelişkili bilgiler vardır; buna karşılık elektronik sigara kullanımının solunum yollarında neden olduğu olumsuz etkiler bir yana, bu ürünü kullanmaya başlayan gençlerin bir süre sonra sigara içmeye başladıkları net olarak ortaya konmuştur. Yani bu ürün sigara bırakma veya sigara kullanımında zarar azaltma amacından çok gençlerin sigaraya başlaması amacına hizmet etmektedir. Ülkemizde halen ithali ve satışı yasak olan bu ürünün kullanılmaması sağlık açısından önem arz etmektedir.
İlimiz Toplum Sağlığı Merkezine ve Yalova Devlet Hastanemize bağlı Sigara Bırakma Polikliniklerinde, bırakmaya yönelik danışmanlık hizmeti verildiğini tüm vatandaşlarımıza hatırlatır, sigarayı hayatından çıkarmak isteyen herkesi polikliniklerimize bekleriz. Sigara Bırakma Polikliniklerimize 182, ALO 171 ve MHRS uygulaması üzerinden randevu alınabilmektedir. Başta çocuk ve gençlerimizin sağlığı olmak üzere tüm bireylerimize daha sağlıklı ve uzun bir hayat sürmesi temennisiyle, 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Gününüzü kutlarım.
Uzm. Dr. Osman KARAKUŞ
Yalova İl Sağlık Müdürü